Şili’de Nasıl Araba Alınır?

Şili’de bir yabancı olarak bir banka hesabı açmak, ev almak ya da araba almak için öncelikli olarak RUT numarasına ihtiyacınız var.

Peki RUT nedir?

Şili’de iki adet kimlik numarası tipi var. Biri RUN (Role Unico Nacional) diğeri ise RUT (Role Unico Tributario). RUN direk Şili vatandaşlarının kimlik numarası; RUT ise expatlara ya da firmalara verilen vergi numarası diyebiliriz. RUT, Şili’de uzun süre kalmayı tercih edenler için iki adımdan oluşuyor. İlk başta geçici bir numara alınıyor sonrasında göçmenlik süreçleri tamamlanınca asıl numara veriliyor. Fakat sadece turistik sebeplerle ülkede bulunan kişiler için ilk adım yeterli.

Öncelikle RUT alabilmek için Şili’de yaşayan birisinin size kefil olması gerekiyor. Bu noktada tanıdığınız yoksa expatlar için kurulan aracı firmalardan bu yardımı alabilirsiniz. RUT numaranızı aldıktan sonra artık yasal olarak Şili’nin tanıdığı bir mükellefsiniz.

Araç nasıl bulunur?

Eğer sıfır alacaksanız herhangi bir bayiye gitmeniz yeterli; ikinci el bakacaksanız yapo, chileautos vb. gibi birçok site mevcut; tabii yine bayilerde de ikinci el araba bulunuyor. Burada en can nokta almaya niyetli olduğunuz bir arabayı düzgün bir ekspertize götürüp durumunu öğrenmek.

Ruhsat işlemleri nasıl yapılır?

Artık RUT’unuz var ve satın alacağınız arabaya karar vermişseniz; arabanın sahibiyle birlikte bir notere gidip işlemi araç sahiplik transfer işlemini yaptırmanız yeterli. Bu noktada araç satış bedeli üzerinden %1.5 vergi alındığını ve işlem bedeli olarak değişkenlik gösteren bir ücretin alındığını iletelim.

Biz Nasıl Aldık?

Biz Türkiye’den bu maceraya atılmadan çok önce Şili’den araba almayı hedeflemiştik. Hem yabancı olmamız hem zaman açısından fayda sağlayacağı ama en çok da İspanyolcamızın olmaması sebebiyle bu işlemi bir aracı kurumla halletmeye karar verdik. Firmanın ismi suzisantiago’ydu ve gelmeden birkaç ay önce yazışmaya başlamıştık. RUT alınması, bankaya depozit verilmesi, uygun aracın bulunması ve yolculuk süresince destek gibi hizmetleri hem ayrı ayrı hem de paket olarak verebilen bir firma. Yarı amatör yarı profesyonel olan firma.

Bizim araştırmalarımız ve aklımıza yatan plana göre 5-10 yaşları arasında Japon yapımı tercihen 4X4 olan bir araba istiyorduk. Kamp alanlarında kalabilmek ve değişken planımızda zorunlu son dakika rezervasyonlara çok bütçe ayırmamak için aracın ya içinde bir yatak platformuyla ya da tepesinde bir çadır ile bize konaklama fırsatı vermesini de istiyorduk.

Santiago’ya indiğimiz günlerde şehirde protesto ve gösterilerin hakim olmasından ötürü firmanın ofisine randevu alıp gitmemiz 3 günü buldu. Biz bu süreçte firmadan yukarıdaki paket servisi almaya karar vererek geldik. Paket servisin fiyatı 210.000 CLP idi. Önceliğimiz tabii ki araba beğenmekti. Araç konusunda 2 seçeneğiniz var; eğer ellerinde istediğiniz gibi bir araç varsa onu alabiliyorsunuz ya da siz bütçe ve beklentinizi belirtip size uygun bir aracı onların bulmasını bekliyorsunuz. Onlar bir araç bulur ve siz de beğenirseniz; araç sahibiyle araç başında bir görüşme ayarlanıyor ama bu aracı gidip görme işlerini siz yapıyorsunuz. Sonrasında devam etme kararı verirseniz; araç bir ekspertize götürülüyor. Her ekspertiz için firma sizden 25.000 CLP masraf alıyor. Ekspertizde çıkan minör eksiklikler genel olarak aracın fiyatından düşülerek bir orta yol bulunmaya çalışılıyor. Böylece alıcı olarak sizin cebinizden ek masraf çıkmasını engellemeye çalışıyorlar. Neyse ki şansımıza biz gittiğimizde ellerinde olan aşağıdaki aracı beğendik. Kondisyon olarak iyi durumdaydı. (Nissan Xtrail Classic 2010 4WD Otomatik – 150.000 KM) Böylelikle onlardan araç aldığımız için 30.000 CLP paket servis fiyatından indirimden de faydalandık. Onların envanterindeki araçlar aslında başkalarına ait araçlar; firmanın o kişiler adına vekaleti var. Bizim durumumuzda araç “Gerard” isimli Amerikan vatandaşı birisine aitti.

Araç hazır olduğuna göre geriye artık evrak işleri kalmıştı.

Bir expat olarak gelmediğimizden RUT numarası için bir kişinin bize kefil olması lazımdı. Önce noterliğe gidip firmadan Fabiola bizim yasal kefilimiz oldu. Sonrasında bu kefalet ile vergi dairesine giderek bize ait bir RUT numarası alabilir duruma geldik. Fakat kör talih Şili genelindeki isyan ve gösteriler sebebiyle vergi daireleri fonksiyonel değildi. Bu işlemi halletmemiz normalde 15-20 dk. sürecekken 3 gün beklemek zorunda kaldık.

RUT işlemlerini beklerken en azından arabanın ödeme kısmını halledelim dedik. Bunun için önce bankaya paramızı depozitli olarak yatırdık. Bizim aracı 4.600.000 CLP’ye anlaştık. Fakat araç sahibi ile SuziSantiago arasında %5lik bir satış komisyon anlaşması olduğundan bankaya 4.370.000 CLP yatırdık. (Araç sahibi satış işlemi için firmaya vekalet verdiğinden parayı elden veremiyorsunuz.) Geri kalan 230.000 CLP’yi SuziSantiago’ya elden verdik.

Paramızı yatırmış ve RUT numaramızı almıştık. Ondan sonra tek yapmamız gereken tekrar notere gidip ruhsatı üstümüze almaktı. Notere gidince araç satış bedeli üzerinden %1.5’a mukabil vergi olarak 68.250 CLP , aracın kaydı için 27.540 CLP ve 45.000 CLP de noter ücreti ödeyerek işlemi tamamladık.

Artık yasal anlamda arabanın sahibi bizdik. Fakat Şili’de ruhsatın çıkması 3-4 haftayı bulabildiği için elimizde yazılı bir ruhsat bulunmuyordu. Bu sebeple aracı eski sahibine ait ruhsat ile teslim aldık. Fakat eski sahibi adına Fabiola tarafından bize verilen bir onay ile aracı kullanmamızda sakınca kalmamıştı.

Arabayı aldıktan sonra neler yapmalısınız?

Aslında bu noktadan sonra arabada olması gereken dedikleri bazı evraklar var. Bunlar;

Sigorta

Aracın zorunlu trafik sigortası. Sadece Şili için geçerli. Şili’deki yasa gereği tüm araçlar her sene Mart ayında yenileme yapıyor.

Araç Muayenesi

2 senede bir yapılıyor. Muayene genelde ülke dışında da sorulabildiğinden tarihi geçince başka ülkede de yaptırabilirsiniz.

TAG

Paralı otoyol geçişlerinde otomatik geçişi sağlayan bir cihaz. (OGS – HGS benzeri) Aslında bu cihaz olmadan, nakit ödeyerek de otoyol kullanabiliyorsunuz fakat Santiago çevresindeki otoyollarda nakit gişesi bulunmadığından bu cihaz bir noktada mecbur olarak alınıyor. Cihaz alınırken herhangi bir ücret ödenmiyor. Ayda bir size bir fatura maili gönderiliyor; onu internetten veya belirli ofislerden ödeyebiliyorsunuz.

Uluslararası Sigorta

Dünyadaki standart sınır geçişi yapacak araçlardan beklenen sigorta. Bizim rotamızdaki Arjantin, Uruguay, Paraguay, Bolivya ve Peru’da geçerli. Ekvator’da tüm yabancı araçlar devlet sigortasında görüldüğünden gerek duyulmuyor. Kolombiya’da ise bu sigorta geçersiz; onun yerine ülkeye girerken yakın yerlerden (benzin istasyonu vb.) bu sigortayı yaptırmanız gerekiyor. Son olarak bu sigortanın bir kaza-hasar durumunda karşı tarafı garanti almakta.

Bu yazımızı beğendiniz mi? Bir arkadaşınızla paylaşarak yayılmasına yardımcı olursanız çok seviniriz. Ayrıca yazılarımızdan haberdar olmak için takip etmeyi unutmayın.

Teşekkür ederiz!